Gut, Gut Hastalığı Belirtileri ve Tedavisi

Gut

Gut, romatizmal hastalıklar arasında en fazla ağrıya neden olan rahatsızlıktır. Gut hastaları ataklar halinde çektikleri acıyı, ağrıyı anlatmakta oldukça zorlanırlar. Hastalık eklemlerin arasında ürik asit kristallerinin birikmesiyle ortaya çıkıyor. Zamanla iltihaplanan bu birikimler, ürik asit kristallerinin çevre dokulara temas etmesiyle oldukça şiddetli ağrıya neden oluyor. Daha önceleri zenginlerde ortaya çıktığı düşünülse de artık sınıf farkı gözetmeden herkeste gut hastalığının olabileceği görülmüştür. Vücuttaki her eklemi etkilese de en fazla ayak baş parmağında ortaya çıkan gut, hastalarda uzun süren tıbbi tedavi ve beslenme düzeniyle kontrol altına alınabilir. Tedavi edilmediği takdirde, hastalarda eklem hasarına neden olabilen, böbrek yetmezliği yapabilen ciddi bir rahatsızlıktır.

Gut neden olur?

Gut hastalığının nedeni kandaki ürik asittir. Kanda normal koşullarda her zaman ürik asit olur. Bunun fazla idrar yoluyla dışarı atılır. Ancak ürik asit üretimi fazla olursa ya da ürik asidin fazlası idrarla dışarıya atılamazsa, eklemlerde birikmeye başlar. Burada kristaller halinde biriken ürik asit eklem dokusunu etkileyerek, dayanılmaz ağrılara yol açar. Hastalardaki gut krizi için kandaki ürik asit miktarı belirleyici bir etken değildir. Bazen normal seviyedeki ürik asit hastalarda krize yol açabilir, bazen de yüksek seviyedeki ürik asit herhangi bir belirtiye neden olmayabilir. Bu yüzden hastalarda birden fazla atak döneminde ürik asit seviyesi kontrol edilmelidir.

Ürik asit seviyesi neden yükselir?

Kandaki ürik asidin yükselmesi genetik etkenlerde olabileceği gibi, aşırı protein alımından, kullanılan bazı ilaçlardan, beslenmede alınan fazla miktardaki meyve şekerinden, stresten, açlıktan, ameliyat, travma gibi etkenlerden kaynaklanabilir. Ürik asit seviyesini özellikle idrar söktürücü, aspirin, epilepsi ilaçları yükseltir. Bu nedenle gut hastalığı olanlarda öncelikle bu etkenler belirlenmelidir.

Gut belirtileri nelerdir?

Gut toplumda en fazla erkeklerde görülmektedir. Yaşı 50'nin üzerinde olan erkeklerde daha fazla görülür. Kadınlarda gut olabilir. Ancak kadınlarda daha fazla menopoz döneminde gut görülmektedir. Çocukları ve gençleri nadiren etkisi altına alır. Gut hastası olan kişilerde hastalığın tuttuğu eklemde görülen şiddetli ağrıyla birlikte, kızarıklık, şişme, eklemde renk değişimi belirtileri ortaya çıkar. Ağrının özelliği zonklayıcı tarzda olup, ataklarda 1-2 devam edebilir. Ağrıyla birlikte şişen eklem en küçük bir etkenden bile rahatsız olur. Çarşafa bile temas edilmesi ağrıyı arttırır. İlerleyen aşamalarda ürik asit deri altında, kulağın iç kıvrımda birikerek tofüs adı verilen iltihaplı lezyonlara yol açar, böbreklerde, idrar yollarında taş oluşmasına neden olabilir.

Gut tedavisi nasıl olur?

Gut tedavisinde hedef ilerleyen aşamalarda eklem hasarının önlenmesi, böbrek yetmezliğinin gelişmesinin önüne geçilmesidir. Hastalara akut krizlerde anti romatizmal ilaçlarla kolşisin verilerek rahatlatılır. Atak zamanlarında kandaki ürik asit seviyesini düşüren ilaçlar asla kullanılmaz. Bu ilaçların kullanım amacı ataklardan sonra kandaki ürik asit seviyesinin kontrol altında tutulmasıdır. Bu tedavi sırasında yani ilaçların alındığı dönemde hastanın yakından izlenmesi gerekir. Çünkü hastalarda gut krizi ve böbrek yetmezliği gelişebilir.

Tedavide diyetin de öneli bir yeri vardır. Öncelikle hastaların alkolü bırakması gerekir. Günlük bol miktarda su, meyve suyu gibi sıvılar alınmalıdır. Özellikle işkembe, paça, kelle gibi sakatatlardan kaçınılmalıdır. Meyvelerden mümkün olduğu kadar uzak kalınmalıdır. Özellikle tatlı şeftali, elma gibi meyveler tüketilmemelidir. Meyve şekeri gut krizini tetikleyebilir. Mayalı besinler, küçük balıklar, av etleri de uzak kalınması gereken yiyeceklerdir.

Bunların dışında hastaların dinlenmesi, aşırı kilolarından kurtulması tedaviyi destekler. Kan şekerinin ve yüksek tansiyonun kontrol altına alınması gerekir. Gut hastaları romatoloji bölümünde tedaviye alınır. Eklemlerde bu şekilde ağrı, kızarıklık gibi sorunları olanlar mutlaka gut açısından taranmalı ve tedavi edilmelidir.

Son Güncelleme : 22.12.2023 20:20:18

Gut ile ilgili bu madde bir taslaktır. Madde içeriğini geliştirerek Herkese açık dizin kaynağımıza katkıda bulunabilirsiniz.