{ "title": "Gut Hastalığı Nedir", "image": "https://www.gut.gen.tr/images/gut-hastaligi-nedir.jpg", "date": "20.01.2024 00:34:35", "author": "Nimet Öğüt", "article": [ { "article": "
Gut hastalığı, ürik asidin eklemlerde birikmesiyle iltihap oluşmakta olan bir sorundur. Vücuttan uzaklaştırılması gereken maddelerin ürik aside dönüştürülerek atılmaktadır. Gut hastalığında uzaklaşması gereken maddelerin atılmadığı için eklem bölgelerinde iltihaplanma oluşur ve vücutta protein yapısında bulunan maddelerin atılım konusunda sorun varsa ya da gerektiğinden fazla üretiyorsa vücutta birikmektedir. Ürik asit, pürin denilen gereksiz maddelerin yıkım ürünüdür. Gut hastalığı, romatizmal bir hastalık olup, diğer hastalıklar gibi zaman ilerledikçe ortaya çıkmaktadır.

Gut Hastalığının Belirtileri Nelerdir?

Gut hastalığı, daha çok ayak baş parmağındaki iltihap oluşmasıyla belirti olarak kendini gösterir. Gut hastalığının kesin bir tedavi yöntemi bulunmamaktadır. Gut hastalığı genellikle fazla belirti göstermeden gelişmektedir. Erkeklere rağmen kadınlarda daha çok görülmekte olup en çok 50-70 yaşlar arasında görülmektedir. Kadınlarda genellikle menopoz döneminde görülmektedir. Genç yaşlar da fazla rastlanılmaktadır. Gut hastalığı belli ataklar halinde görülmektedir. İlk görülen atak şiddetli olarak görülmektedir. Atak 1-2 saat sürmektedir. En önemli belirtisi eklemlerde ağrı ve şişme olmaktadır. Özellikle ayak baş parmağında görülmektedir. Parmaklar çok hassaslaşır, şişme, kızarıklık ve ağrı hissi olarak belirti göstermektedir. Uykudan uyandıracak kadar ağrılar olabilmektedir. İlk atak sonrası gut hastalığı belirti göstermeden devam etmektedir. Gut hastalığı böyle durumlarda yapılacak olan kan tahlili sonrası saplanabilmektedir. Kan tahlilinde ürik asit denilen parametrenin yüksek çıkması gut hastalığının olduğunun belirtisidir. Bu durum ise diğer atak oluncaya kadar olan ara dönemdir. Akut gut olarak bilinen hastalık alkol, beslenme ve genetik faktörler hastalığa yakalanma riskini artırmaktadır. Ürik asitte bulunan kristaller vücudun soğuk kısımlarında yerleşir ve toplanmaktadır. Hastalık ilerledikçe eklemler daha çok şişer, eklem bölgesi katılaşır ve ağrı daha çok şiddetlenir. Gut hastalığı belirtilerini genelde geceleri göstermektedir. Gut hastalığından etkilenen eklem bölgesi morarır ve kızarmaktadır. Bunlara şiddetli ağrıda eşlik etmektedir. Gut hastalığı genelde dört aşamada kendini göstermektedir. Birinci aşama olarak kandaki ürik asidin yükselmesi ve guta dair herhangi bir belirti göstermemektedir. İkinci aşama olarak da fiziksel belirtilerin göstermesi ile ilk atakların görülmesidir. Üçüncü aşama ise ataklar arasında oluşan ara dönemdir. Bu dönemde fiziksel olarak bir belirti göstermeyip kanda bulunan ürik asidin yüksek olmasıdır. Dördüncü aşamada da ataklarda çoğalma olmakta ve hastalık cilde belirgin olarak görülmektedir. Bu dönemde ürik asit kristalleri deri altında toplanır ve deride kızarıklık oluşur. Bu aşamadan sonra eklem romatizması da sık görülmektedir.

Gut Hastalığının Riskini Artıran Faktörler Nelerdir?

Gut hastalığında belli faktörler risk oranını artırmaktadır. Başta alkol olmak üzere içki tüketimi gut hastalığının riskini artırmakta olup ataklarında sıklaşmasına neden olmaktadır. Gut hastalığında cinsiyet de önemli faktördür. Gut hastalığı kadınlara oranla erkelerde daha çok görülmektedir. Neden olarak erkeklerde ürik asidin yüksek olmasıdır. Ürik asidin yükselmesi kadınlarda menopoz dönemlerinde daha çok görülmektedir. Gut hastalığı kadınlarda menopoz dönemlerinde rastlanılmaktadır. Kadınlar da gut hastalığı 50 ve 60 yaş dönemlerinde, erkeklerde ise 40-50 yaşlarında görülmektedir. Gut hastalığı erkeklerde daha çok ergenlik döneminde, kadınlarda ise menopoz döneminde hormonal değişimler yaşandığı için ürik asit seviyesi artmakta ve gut hastalığı riski de artmaktadır. Gut hastalığında genetik faktörde risk oranını artıramamaktadır. Kişide bulunan genlerin gut hastalığının üzerinde etkisi olduğu düşünülmektedir. Anne babada bulunan gut hastalığı çocuklarda bulunma riski %20 ile %30 arasındadır. Gut hastalığında bazı hastalıklarda önemli miktarda risk oranını artırmaktadır. Yüksek tansiyon, diyabet ve böbrek hastalıkları örnek verilebilir. Daha çok obezite olan kişiler de görülmektedir. Beslenmenin iyi olmaması ve vücuda fazla fruktoz alımı ürik asidin oranını artırması neden olarak gösterilmektedir. Böbrek hastalığın da ise ilerleyen gut hastalığı böbrek taşına neden olmaktadır. Böbrek fonksiyonunun zayıflaması da gut riskini artırmaktadır. Gut hastalarında böbrek fonksiyon bozukluğu atakların sıklaşmasına ve belirtilerin daha belirginleşmesine yol açmaktadır.

Gut Hastaları Nasıl Beslenmeli?

Gut hastalarında pürinden zengin besinler önerilmemektedir. Pürin içeren besinler parçalandığında ürik asit oluştururlar. Normal kişilerde ürik asidin vücuttaki görevi antioksidan görevi yaparak damarlarımızı korumaktadır. Gut hastalarında ürik asit seviyesi yükseldiği takdirde vücudun çeşitli bölgelerinde ürik asit birikip hastalığı artırmaktadır. Bu nedenle pürin içeren besinler ürit asit oluşumuna yol açtığı için gut hastalarına önerilmemektedir. Pürin bakımından zengin gıdalar; protein ağırlıklı besinler, kırmızı et, midye, karides, ıstakoz, sakatat, yağlı balıklardır. Pürin bakımından zengin olan sebzeler ıspanak, mantar ve karnabahardır. Yapılan araştırmalar sonucu pürin bakımından zengin olan sebzeler gur hastalarında atak yapmamaktadır. Pürin bakımından zengin olan sebzeler gut hastalarına önemli bir risk taşımamaktadır. Kullanılan bazı ilaçlar da gut hastalığının oluşumunda önemli rol oynamaktadır. Kullanılan idrar söktürücüler ve düzenli olarak kullanılan aspirin gut hastalığının oluşumunda önemli rol oynamaktadırlar. Gut hastaları meyve ve sebze ağırlıklı olarak beslenmeli ve tam tahıl içeren besinler tüketmelidirler. Günde en az 7-17 bardak su içilmeli ki kandaki ürit asit seviyesi düşsün. Yağ içeren ve özellikle tam doymuş yağlı besinlerden uzak durmalıdırlar. Gut hastalarına protein içeren besinle önerilmemektedir. Günlük protein miktarı 114- 177 gram arasını geçmemelidir. Kafein içeren gıdalar gut hastalığında herhangi bir risk oluşturmamaktadır.

Gut Hastalığının Tedavisi Nelerdir?

Gut hastalığında tedavi kişiye özel yapılmaktadır. Gut hastalarında ilaç ve beslenmeye öncelik verilmelidir. Gut hastalarında uygulanan doğru tedavi ve düzenli ve pürin içermeyen besinlerle beslenme ile eklemlerin hasar görmesi engellenebilmektedir. Gut hastaları genelde ağı kesici ve iltihap gideren ilaçlar kullanırlar. Beslenmede ise pürin içeren besinler uzak durması ve dengeli beslenme önerilmektedir. Kesinlikle alkol tüketilmemelidir. Bol sıvı alınması tedavi açısından önemlidir.
" } ] }